Wat te doen bij een arbeidsongeval?

Voorkomen van arbeidsongevallen is uiteraard altijd de beste optie, dat spreekt voor zich. Maar, als er zich dan toch één voordoet, is het essentieel om goed ingelicht te zijn.

Als er iets gebeurt op het werk is de zorg voor het slachtoffer uiteraard uw eerste zorg. Daarna heeft u als werkgever een aantal verplichtingen. We sommen hier enkele belangrijke zaken op. En lees zeker ook onze checklist met tips en aandachtspunten.

Als werkgever heeft u (of uw aangestelde / lasthebber) de verplichting om elk arbeidsongeval (ook een ongeval op weg naar en van het werk) binnen de 10 kalenderdagen aan te geven aan uw arbeidsongevallenverzekeraar. Voor ongevallen met minder dan 4 dagen tijdelijke ongeschiktheid volstaat een vereenvoudigde aangifte.
In de praktijk: de aangiftes kunnen ofwel rechtstreeks bij de verzekeraar ingediend worden, ofwel via de website van de sociale zekerheid

Opgepast

Bij ernstige arbeidsongevallen heeft u een aantal bijkomende wettelijke verplichtingen te vervullen. In een aantal gevallen dient de Regionale Directie Toezicht Welzijn op het Werk van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg op de hoogte gebracht te worden (zie verder).

Wat is een ernstig arbeidsongeval?

Als een ernstig arbeidsongeval wordt beschouwd:

1° een arbeidsongeval dat aanleiding heeft gegeven tot de dood (*);
2° een arbeidsongeval waarvan het gebeuren in direct verband staat:

- met een gebeurtenis die afwijkt van de normale uitvoering van het werk en die voorkomt op de lijst van bijlage I;
OF
- met het voorwerp dat bij het ongeval betrokken is en dat voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage II;
EN
- dat aanleiding heeft gegeven tot:

a) hetzij een blijvend letsel (*)
b) hetzij een tijdelijk letsel dat voorkomt op de lijst opgenomen als bijlage III

(die bijlagen vindt u in de bijgevoegde pdf)

Wat te doen bij een ernstig arbeidsongeval?

Na elk ernstig arbeidsongeval draagt de werkgever van het slachtoffer er zorg voor dat het ongeval onmiddellijk door zijn bevoegde preventiedienst onderzocht wordt en bezorgt hij binnen de 10 kalenderdagen volgend op het ongeval een omstandig verslag aan de regionale Dienst Toezicht Welzijn op het Werk.

Om dit mogelijk te maken dient de werkgever zijn bevoegde preventiedienst op de hoogte te brengen van elk ernstig arbeidsongeval. Hij dient er voor te zorgen dat deze dienst:

• het ongeval onmiddellijk onderzoekt;

• de oorzaken van het ongeval vaststelt;

• preventiemaatregelen voorstelt om herhaling ervan te voorkomen;

• hen een verslag bezorgt (de inhoud van dit verslag ligt wettelijk vast).

Belangrijk

Voor ondernemingen zonder preventieadviseur met aanvullende vorming niveau 1 of 2 dient dit onderzoek te gebeuren door de externe preventiedienst.

Daarnaast moeten bepaalde zeer ernstige arbeidsongevallen (hoger aangeduid met (*): dodelijke ongevallen en ongevallen met blijvend letsel) onmiddellijk door de werkgever van het slachtoffer aangegeven worden aan de Dienst Toezicht Welzijn op het Werk (FOD Waso). Deze melding moet gebeuren met een technologisch geschikt middel met vermelding van:

• naam en adres van de werkgever van het slachtoffer;

• naam van het slachtoffer;

• datum en plaats van het ongeval;

• vermoedelijke gevolgen van het ongeval;

• korte omschrijving van de omstandigheden.

Posttraumatische begeleiding

Ondanks de vele inspanningen gebeuren elk jaar een aantal incidenten, of ernstige en zelfs dodelijke arbeidsongevallen in de bouwsector. Dat veroorzaakt heel wat sociaal en psychisch leed bij het slachtoffer, familie, werkmakkers van het slachtoffer en de bedrijfsleiding. Posttraumatische begeleiding kan een grote hulp betekenen voor deze personen.

Het Paritair Comité Bouw heeft op 10 februari 2011 een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) ondertekend: "Ongevallen die aanleiding kunnen geven tot posttraumatische begeleiding". De bedoeling van deze overeenkomst is de aandacht te vestigen op de mogelijke psychologische gevolgen voor de rechtstreekse betrokkenen van een ernstig of dodelijk arbeidsongeval of een incident met een psychisch trauma.

Daarom biedt de bouwsector deze personen begeleiding aan via POBOS (mits een geneeskundige verklaring). Na melding door de werkgever, zijn aangestelde of elke belanghebbende partij kan de begeleiding zo vlug mogelijk starten. Een ploeg van ervaren psychologen en sociaal assistenten zorgen voor een crisisinterventie, eventueel gevolgd door verdere individuele en/of groepsbegeleiding.

Het slachtoffer, de collega’s op de werf en de familieleden van het slachtoffer, maar ook de bedrijfsleiding kunnen om deze begeleiding vragen. Die gebeurt in eerste instantie op de bouwplaats en later desgevallend op het bedrijf of bij de betrokkene thuis.
Het telefoonnummer van POBOS is 0800 11 0 11. U kunt ook hun website bezoeken (Info).

De Constructiv-adviseurs informeren betrokkenen over het bestaan van posttraumatische begeleiding. Na een dodelijk arbeidsongeval brengt Constructiv de werkgever van het slachtoffer ook schriftelijk op de hoogte van deze mogelijkheid en neemt de kosten van de begeleiding voor zijn rekening.

Op deze manier hoopt de bouwsector de impact van ernstige of dodelijke arbeidsongevallen te verkleinen voor de families en de rechtstreeks betrokken medewerkers.

Interessante aanvullende informatie vindt u bij

• uw externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, bv. Liantis Preventie en Welzijn
• FOD Waso
• Constructiv