Bouwbarometer stijgt
Meer werk maar scherpe concurrentie doet tewerkstelling krimpen
De bouwbarometer die Bouwunie elk kwartaal publiceert, stijgt in het tweede kwartaal met 1,3 indexpunten tot 98,6. De verbetering is te danken aan het hogere werkvolume. De orderboekjes van de Vlaamse bouwkmo’s zijn namelijk dikker en verder in de tijd gevuld. Maar de concurrentie, vooral van en met goedkopere buitenlanders, is nog altijd scherp.
Hierdoor blijven de prijzen en de rendabiliteit onder druk staan en kalft de eigen werkgelegenheid verder af. In die mate dat het hogere werkvolume niet doorslaggevend genoeg is om de bouwbarometer tot boven de gezonde grens van 100,0 te duwen. Dat was enkele jaren geleden nog wel het geval. Er is nu simpelweg té weinig vertrouwen. De Vlaamse bouwkmo’s die met eigen werknemers werken, voelen de negatieve effecten van sociale dumping en andere fraudepraktijken. Deze ontwrichten de sector en onze bouwkmo’s hebben niet de indruk dat een oplossing in zicht is. Onze loonkost ligt te hoog. Bouwunie wil dat de regering nu de loonlastenverlaging van 6 euro per uur invoert.
De bouwbarometer van de Vlaamse bouwkmo’s blijft in het rood maar in juni stijgt hij wel opnieuw na de forse daling van het vorige kwartaal. Om uit te komen op 98,6 indexpunten. De bedrijfsleiders van de kleine en middelgrote bouwondernemingen hebben dus wat meer vertrouwen dan in het begin van het jaar. De 100,0 is wel nog buiten bereik. Dat betekent dat er bij het beoordelen van de bouwconjunctuur nog altijd meer bouwondernemers in het kamp van de pessimisten zitten dan in dat van de optimisten.
36% van de Vlaamse bouwkmo’s heeft nu meer werk dan in het vorige kwartaal. 18% heeft er minder. 21% verwacht meer werk in de eerstvolgende maanden terwijl 16% zich minder opdrachten ziet uitvoeren. Geen slechte score met de vakantie voor de deur. De orderboekjes zijn iets beter gevuld. 4 op 10 heeft nog een volgeboekte agenda voor 3 maanden (ter vergelijking: in het vorige kwartaal was dat 47%). 41% zit nog goed voor 3 tot 6 maanden en 20% nog verder in de tijd. Bij 9% is dat nog ten minste tot de lente van volgend jaar (ter vergelijking, vorig kwartaal was dat maar 4%).
De prijzen die de aannemers voor hun werk kunnen aanrekenen, zijn volgens 26% van de bouwbedrijven gedaald. 24% verwacht bovendien een verdere verslechtering van de prijzen in de komende maanden. De concurrentie blijft dan ook zwaar. 38% van de bouwbedrijven geeft aan dat de concurrentiedruk enkel verscherpt. Vooral de concurrentie van en met buitenlandse zelfstandigen en onderaannemers doet steeds meer pijn.
Het is nog altijd een veel te laag percentage van de bedrijven dat zegt met winstgevende prijzen te kunnen werken (i.c. 46%). De rest draait break-even; een kleine 5% met verlies. Ondertussen kampt de bouw ook nog altijd met een hoog aantal slechte betalers (29% spreekt van een toename) waardoor de winstgevendheid nog meer onder druk staat. 18% zegt dat deze duidelijk verslechterd is. 20% hoopt op een verandering ten goede, terwijl 14% eerder een verdere daling ziet.
De werkgelegenheid in de bouwsector blijft krimpen. Ten opzichte van het vorige kwartaal werkt vandaag 14% van de ondervraagde bouwbedrijven met minder personeel, 13% met meer. 17% denkt binnenkort aan te werven. 11% zegt minder werknemers in dienst te zullen hebben. Op 5 jaar tijd zijn er in de Vlaamse bouw meer dan 11.000 arbeidersjobs verloren gegaan.
Zolang de regering geen concrete maatregelen neemt om de loonkost fel te doen dalen, zal de tewerkstelling verder afkalven. Het werken met goedkope buitenlandse onderaannemers of zelfstandigen is immers een legaal alternatief. Bouwunie vraagt dan ook dat de regering dringend werk maakt van de gevraagde lastenverlaging van 6 euro per uur.
De Bouwunie bouwbarometer wordt sinds 1996 opgemaakt en is dé conjunctuurindicator voor de Vlaamse kmo bedrijven en zelfstandige ondernemers uit de ruime bouwsector, d.i. ruwbouw, afwerking, installatiesector en infrastructuurwerken. De barometer wordt per kwartaal samengesteld aan de hand van een bevraging bij een vast, representatief bouwbedrijvenpanel van 300 ondernemers waardoor vergelijken over de kwartalen heen mogelijk is. De bouwbarometer bestaat uit verschillende deelindices. Aan de hand van de verschillende deelindices wordt de algemene bouwkmo-barometer voor Vlaanderen berekend. Waarden boven index 100 wijzen op een positief evoluerende conjunctuur, waarden onder index 100 wijzen op een negatief evoluerende conjunctuur.
De huidige bouwbarometer werd afgenomen begin juni 2016.