Aantal faillissementen in de bouw blijft op recordhoogte

In de periode januari tot en met augustus gingen 1.649 bouwbedrijven failliet, ofwel 20,2% meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat laat GraydonCreditsafe weten. “Nog steeds staat de bouwsector eenzaam op kop wat betreft het aantal faillissementen”, reageert Bouwunie-topman Jean-Pierre Waeytens. De cijfers verrassen de bouworganisatie allerminst. De meest recente Bouwunie-Bouwbarometer, de driemaandelijkse graadmeter, blijft steken op 97,5 punten. Nog steeds 2,5 punten verwijderd van de gezonde grens van 100. Het is bovendien geleden van het derde kwartaal van 2021 dat die Barometer nog eens de 100 punten haalde. Dit komt vooral door het lage werkvolume en een bedenkelijke winstgevendheid. “We moeten al te veel kwartalen op rij dat ongeveer de helft van de bedrijven ofwel break-even ofwel met verlies draaien. Op termijn is dat natuurlijk niet houdbaar”, aldus Waeytens. De redenen die hiervoor aan de basis liggen, zijn al langer gekend: de hoge hypothecaire rente, de hoge weliswaar stabiliserende bouwmateriaalprijzen, de uitzonderlijke hoge loonindexatie in 2023 en de zwaar beperkte maatregelen voor sloop- en heropbouw. “Vooral de nieuwbouwsector voelt de gevolgen. Het dalend aantal vergunningen voor nieuwbouwwoningen zijn hiervan een bewijs. Consumenten verleggen hun woningdroom meer en meer naar renovatie. Dat is niet slecht, maar we hebben ook nieuwbouwwoningen nodig”, aldus Waeytens. De Bouworganisatie blijft op dezelfde nagel kloppen en dringt aan op maatregelen. “Als nieuwe regering aan het btw-tarief voor renovatieprojecten rammelen zonder compenserende maatregelen, is alvast geen goed begin”, waarschuwt Waeytens de federale onderhandelaars. Zo was er al meermaals sprake om de btw voor renovatie op te trekken van 6 naar 9 procent. Om de nieuwbouw uit het slop te trekken, vraagt Bouwunie een verlaagd btw-tarief op sloop en heropbouw inclusief verkoop. Daarnaast oppert de bouworganisatie om ook voor de nieuwbouw van een modale woning een verlaagd btw-tarief toe te passen.

Naast bovenstaande redenen, kan ook het hoge aantal starters in de bouw in de jaren 2020-2021 een rol spelen in het hoge aantal faillissementen. “In de coronaperiode dachten heel wat mensen aan bouwen of verbouwen. Veel kandidaat-ondernemers zagen een gat in de markt en waagden de sprong. Maar starters hebben natuurlijk niet zoveel financiële reserves om op te boksen tegen minder goede tijden zoals de afgelopen periode”. Bovendien wijst Bouwunie erop dat een gebrek aan kennis van bedrijfsbeheer en kostprijsberekening nog steeds een belangrijke oorzaak van een faillissement is. Dat kennis van bedrijfsbeheer niet langer een vereiste is om te starten in de bouw, ziet de bouworganisatie dan ook met lede ogen aan.